Nieuwsblad van het Zuiden 5 juli 1956

Een songwriter (letterlijk liedjesschrijver) is de componist en tekstschrijver van liedjes. Tiny van Bavel, in het dagelijks leven opleidingsfunctionaris, had een muzikale aanleg. Op oude foto's is hij te zien met allerlei instrumenten in zijn hand. U zult zich wellicht afvragen wie Harry Verhoeven was die op de radio o.a. de liedjes van Tiny ten gehore bracht. Harry Verhoeven, geboren in Tilburg 1921 en overleden in 1999, was cabaretier en zanger. In 1967 zong hij o.a.  'Daar krijg je nooit genoeg van/Geld' en in 1981 het bekende liedje, ook door Jo Hoogendoorn vertolkt, 'Daar komt munne witpen aan/ Zit ik op mijn duivenplatje'. Tiny heeft vele liedjes voor Harry geschreven.

De twee liedjes geschreven en gecomponeerd door Tiny van Bavel: "Reisproblemen 1940-1945' en 'Moeder':

Tiny vertelde me in het verleden dat hij liedjes en gedichten schreef en dat hij aan volkszanger Pierre Kartner een tekst had gestuurd voor een mooi lied. Hij heeft echter van Pierre nooit iets vernomen, totdat hij zijn tekst in een liedje hoorde.

Tiny van Bavel, wie is dat? U zult hier hieronder veel over hem lezen, en dat hij veelzijdig was, dat zult u ook gaan zien. Zo heeft hij boeken geschreven, en is zijn carrière in de jaren vijftig vorige eeuw op dit vlak gestart met korte verhalen/gedichtjes in Zonneland en de Engelbewaarder. Hieronder een opsomming:

• De meisjes van Bavel (Echo's uit de missies, jrg 17, 25-04-1948
• Allerzielen (Zonneland, 01-11-1957)
• De klokken van Rome (Zonneland, 01-04-1958)
• Theevisite (De Engelbewaarder, 15-07-1957 en in Zonneland 01-04-1958)
• Hoe een haan zorgde voor paaseieren (Zonneland, 15-04-1957)
• Jantjes straf (De Engelbewaarder, 01-10-1956)
• Wie kan er goed dichten? Mijn beste vriendje (Zonneland 01-02-1957)
• Wie kan er goed dichten? Een dagje uit (De Engelbewaarder, 15-07-1957), 
• Bij Jesus in zijn kribje (Zonneland 15-12-1957)
• Wie kan er goed dichten? Een dagje uit (Zonneland, 01-02-1957)
• Een echte leukerd (Zonneland, 01-07-1957)
• De mei (Zonneland, 15-05-1957)
• Het koorzangertje (Zonneland, 15-12-1956)
• Zichzelf gestraft (Zonneland, 15-11-1957)
• De schoolbel (Zonneland, 01-11-1957)
• Lentevreugde (Zonneland, 15-04-1958)
• Kerstmis (Zonneland, 15-12-1956)
• Dat komt van (Zonneland, 01-06-1958)
• Kareltje langtand. Wie kan het invullen? (De Engelbewaarder 01-05-1958)
• Wie dicht er nog eens mee? Tollenjantje (Zonneland, 15-03-1957)
• Simpel bloemke (Zonneland, 15-05-1958)
• Hannie gierig (De Engelbewaarder 15-03-1957)
• Blikken vriendschap (De Engelbewaarder 01-10-1957)
• Liesjes verlanglijstje (Zonneland, 01-12-1957)
• Bartje het kind van de voddenman I en II (Zonneland, 15-12-1957)
• Het gebed van de zon (Onder de gouden wiek van De Engelbewaarder, speciale editie 01-05-1957)

 

Zonneland, 01-12-1957

Zonneland, 15-12-1957

Bartje het kind van de voddenman

Zonneland, 15-04-1957

Hoe een haan zorgde voor paaseieren

Zonneland, 15-12-1956

Het koorzangertje

Wie is Tiny van Bavel?

Trouwfoto 1949

Martinus (Tiny) Petrus Maria van Bavel *27-12-1922 +09-01-1990

Joanna (Jo) Nicolasina Cornelia Maas *20-04-1921 +13-10-1972

getrouwd dinsdag 15 februari 1949

Tiny, 13 jaar, met broer Dirk, 11 jaar, november 1936 op school bij frater Donatus (zie hieronder)

 

Bovenstaande foto is gemaakt in 1952: Basisonderwijs. St.-Antoniusschool in de Tilburgse Wijk Hasselt. Fraters en personeel staan in de hal van het schoolgebouw. De namen van de fraters zijn v.l.n.r.: Frater Bernulf, Frater Silvius, Meester Petrus, Frater Donatus (Hoofd), Frater Engelinus, Meester Lemmens, Frater Spiratus, Meester van den Broek en Frater Adrianus.

Over de Petrus Canisiusschool (l.o. en mulo, en vanaf 1938 alleen mulo): Oud-leerlingen zullen zich het schoolhoofd Acharius (Jacques “Sjaak” Verhiel) herinneren, bijgenaamd 'de Siegaar' omdat hij er - je raadt het al - regelmatig eentje opstak. Of docenten als meneer Dankers, Leonard Hoogendoorn, frater Hungero van Hest (die ook het jongenskoor dirigeerde), frater Donatus Melis, Acarius van Bavel (zie ook pagina 'Carolientje levend verbrand'), Otto van Lieshout of Raymundo Klessens. Broeder Stefaan organiseerde het voetbal. Het is een kleine greep uit het docentencorps dat in de loop der tijd aan de Canisiusschool verbonden was.

 

Vervolg

Voordat ik u meer vertel over het leven van mijn oom Tiny, wil ik de volgende mededeling van mijn lieve neef Guus, zoon van Tiny, aan u overbrengen. Guus mailde mij op dinsdag 17 januari 2023. Kort daarvoor liepen Resie en ik met onze hondjes in Tilburg, Guus belde. Hij had bericht gekregen van de commissaris van de Koning van de provincie Zeeland de heer Han Polman. Hieronder doe ik hiervan verslag, het betreft pagina 13, uit het jaarverslag Zeeland 2022:

GEDICHT

De commissaris krijgt het hele jaar door uiteraard allerhande adviezen, suggesties, plannen en rapporten. Vanuit de eigen provinciale organisatie, van andere overheden, belangenverenigingen, maatschappelijk organisaties maar ook van inwoners van Zeeland. En soms van daarbuiten. Zo kwam er in oktober een opmerkelijke mail binnen van meneer Van Bavel uit Helmond.

Van Bavel meldde de commissaris dat er uit de nalatenschap van zijn overleden vader Tiny van Bavel onder meer door die laatste geschreven boeken, verzen en verhalen naar boven waren gekomen. Een van de gedichten trof Van Bavel in het bijzonder, zo schrijft hij. “Het is namelijk een groot eerbetoon aan de provincie Zeeland, waarin de schoonheid en kracht van Zeeland, maar vooral ook de wilskracht, doorzettingsvermogen, eendrachtige samenwerking én eensgezindheid van de bewoners van Zeeland wordt benoemd en geroemd.” De Van Bavels brachten tientallen jaren hun vakantie in Zeeland door en met name senior was “ontzettend veel van Zeeland gaan houden. Deze grote liefde is terug te vinden in het door hem geschreven gedicht.”

Han Polman: “Als dank voor die vriendelijke woorden sluit ik mijn jaarverslag graag af met het gedicht van Tiny van Bavel, dat hij eind jaren 50 heeft geschreven, zo begrepen wij van zijn zoon.”

LUCTOR ET EMERGO

Nederland Gij waterlandje,

Door de golven nauw omringd,

Striemend heeft de oorlog

Jouw lief aanzien fel verminkt.

De oorlogsstorm meedogenloos razend,

Heeft met niets ontziende kracht,

Zonder omzien zwiepend, blazend,

Veel vernield van Hollands pracht.

Maar de zwaarste slag van allen,

Is ons Zeeland toegebracht,

Waar de zee veel moois vernield heeft,

Met een vernie­tigende kracht.

Zeeland, land van wind en water,

Door de golven nauw omstoeid,

Gij dwingt eerbied voor Uw wapen,

Waarin volk en land zijn samengevloeid.

Gij blijft in Uw spreuk geloven,

Nu geschreven met uw bloed,

Zeeland worstelt en komt boven,

Volk van kracht en heldenmoed.

Nooit zag ik een volk zó krachtig,

Nooit zó stoer, zó eensgezind,

Nooit vocht een volk zo eendrachtig,

Tegen water, storm en wind.

In dat land wordt nog gestreden,

Waar de zee met felheid beukt,

Zeeland, zwaar hebt u geleden,

Uw kracht blijft uw wapenspreuk.

Heel ons volk heeft nu begrepen,

Iedereen ziet duidelijk in,

Het heeft eenieder aangegrepen,

Uw eenvoudige wapenzin.

Zeeland laat uw spreuk nu schallen,

Voert uw vlag met trots ten top,

Heel ons volk roept met zijn allen,

ZEELAND WORSTELT EN RIJST OP.

Tiny van Bavel (eind jaren 50)

 

Han Polman

Op visite

Vroeger gingen we met veel plezier op bezoek bij ome Tiny en tante Jo. De gastvrijheid was hier altijd optimaal omdat zij de kunst verstonden door de ogen van de gast te kijken. Een eigenschap die niet elk mens bezit. Toen Resie in verwachting was van ons eerste kind, onze zoon Jelto, vonden wij het niet meer dan onze plicht dit heuglijk feit persoonlijk aan ome Tiny te melden. Tante Jo was toen al overleden, evenzo mijn ouders.

Onze ouders gingen met ons vaak bij hun op visite, en de dag werd dan afgesloten met een broodmaaltijd. Het eten werd via een speciaal luikje in de keuken doorgegeven, naar iemand die in de woonkamer stond. Als kind was dit een geweldig amusant tafereel.

Hieronder een aantal foto's uit die tijd en foto's uit de oude doos.

Foto's

(in willekeurige volgorde)

Geboorteakte Tiny

Arbeidseinsatz

Broer Dirk dook in de Tweede Wereldoorlog onder, omdat hij niet in het kader van de Arbeitseinsatz wilde dienen. De kans bestond dat Dirk in Duitsland ingezet zou gaan worden. Deze vorm van dwangarbeid vond ook in Nederland plaats. Tiny werd hierbij ingezet bij Philips in Eindhoven. 

Wat hield Arbeidseinsatz in?

Ernst Friedrich Christoph (Fritz) Sauckel was tijdens de oorlog de leider van de dwangarbeid (arbeitseinsatz). Hij werd opgehangen na de oorlog. De Arbeitseinsatz (Arbeidsinzet) was de Duitse naam voor dwangarbeid. Sauckel droeg de hoofdverantwoordelijkheid, samen met Robert Ley, voor de inzet van dwangarbeiders voor de Duitse oorlogseconomie. Albert Speer, Hitlers huisarchitect en later opvolger van Fritz Todt, in de rol van rijksminister voor bewapening en munitie, bepaalde de hoeveelheid dwangarbeiders en Sauckel leverde hen. Speer kreeg 20 jaar gevangenisstraf. Robert Ley behoorde tot de uiterst radicale vleugel binnen de NSDAP die tot het einde wilde doorvechten. Zo steunde hij eind 1944 de oprichting van de weerwolven: nationaalsocialistische strijders die achter de geallieerde linies terroristische aanslagen pleegden. Robert Ley pleegde in november 1945 zelfmoord.

De historische term 'arbeitseinsatz' heeft betrekking op de periode van het Derde Rijk onder de nazi’s, van 1933-1945. Tijdens de Duitse bezetting van Nederland voerden de Duitsers, vanaf mei 1943, ook in ons land officieel de Arbeitseinsatz in. Arbeitseinsatz was tijdens de Tweede Wereldoorlog de wettelijk verplichte inschakeling in de nazi-Duitse oorlogseconomie van jonge mannen uit bezette gebieden om de arbeidskracht van Duitse mannen te vervangen, die als soldaten dienst deden. Op weigering stonden straffen of er volgden represaillemaatregelen. Veel mannen die aan een oproep geen gevolg gaven, ontvluchtten daarom het land of gingen in onderduik.

De eerste fase loopt tot de herfst van 1941. In deze periode werd er in Nederland nog geen openlijke dwang uitgeoefend. De Nederlanders die in de jaren 1940-1941 naar Duitsland vertrokken, meldden zich voornamelijk vrijwillig aan. De werkloosheid in Nederland was hoog en de Duitsers boden arbeidsplaatsen met gelijkwaardige arbeidsomstandigheden.

In april 1942 brak de tweede periode aan. In deze periode werd er een begin gemaakt met de openlijk gedwongen tewerkstelling. De bedrijven werden uitgekamd en de arbeiders werden op deze manier ‘bemiddeld’. Het woord onderduiken kwam in de periode 1941-1942 nog nauwelijks voor. Deze periode hield aan tot juni 1943, waarna de Duitse bezetters gehele jaarklassen op gingen roepen. Er kwamen nieuwe registratiemethoden en de Duitsers gingen razzia’s houden om het toenemend aantal weigeraars te vangen. De vierde periode ving aan in juni 1944, nadat de geallieerden in Normandië geland waren. Er werd een totale Kriegseinsatz afgekondigd en in Nederland werden op grote schaal razzia’s uitgevoerd.

Tijdens de oorlog zet Duitsland fabrieken van Philips in. Radio’s, transformatoren: ze zijn belangrijk voor de oorlogsvoering. Dat betekent ook dat de fabrieken een belangrijk doelwit zijn voor bombardementen. Op 6 december 1942 laten vliegtuigen van de Britse luchtmacht (RAF) hun bommen los op Philipsfabrieken in Eindhoven. De Britten willen met Operation Oyster de Duitse radioproductie belemmeren. Omdat het bombardement op zondag plaatsvindt - het bombardement was enkele dagen uitgesteld vanwege slecht weer - zijn geen van de 15.000 werknemers van Philips aanwezig.

Operatie Oyster was de Britse codenaam voor een bombardement op de Philipsfabrieken in Eindhoven van de Royal Air Force op 6 december 1942. In Nederland staat het bombardement bekend als het Sinterklaasbombardement. 135 Eindhovenaren kwamen om het leven. De fabrieken waren tot doelwit gekozen vanwege het belang ervan voor de Duitse oorlogsindustrie. Ook onze eigen mensen van het GAB (Gewestelijk ArbeidsBureau) deden aan arbeidsbemiddeling, maar dan om mensen te laten ontkomen aan de plicht tot arbeitseinsatz, met alle risico's van dien.

 

Dit was in oorlogstijd niet altijd eenvoudig en bracht grote risico's met zich mee. Vanuit het GAB in Tilburg werden systemen ontwikkeld om zoveel mogelijk mannen uit de verplichte arbeid naar Duitsland te houden. Ome Dirk is zo aan deze plicht ontkomen door onder te duiken.

De activiteiten van het GAB hebben op een bepaald moment de aandacht getrokken bij de bezetter: op 31 januari en 1 februari 1944 werd C.C.J.M. Ketelaars (1906-1989) op het politiebureau door de Duitsers verhoord en van 17-2-1944 tot 6-5-1944 verbleef hij in de Polizeigefängnis in Haaren.

In de periode vóór de Tweede Wereldoorlog bestond de openbare arbeidsbemiddeling uit een centraal rijksorgaan met gemeentelijke arbeidsbeurzen. De in Tilburg bestaande Gemeentelijke Arbeidsbeurs werd later ondergebracht in de Dienst Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling. Vanuit de Rijksoverheid werd al in 1939 besloten een onderzoek te doen naar de organisatie van de openbare arbeidsbemiddeling, maar uit het rapport van de Commissie van Bijstand voor de Arbeidsbemiddeling en Emigratie, uitgebracht in mei 1940, bleek, dat de Commissie niet tot een eensgezind standpunt kon komen. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog bracht geen verandering in het standpunt. Na de bezetting reorganiseerde de Duitse bezetter de arbeidsbemiddeling naar hun eigen model. Ingaande 5 oktober 1940 werd de arbeidsbemiddeling een rijkstaak. Ingesteld werd een Rijksarbeidsbureau als afdeling van het Departement van Sociale Zaken met 37 gewestelijke arbeidsbureaus en 144 bijkantoren. De gewestelijke arbeidsbureaus begonnen per 1 mei 1941 en namen de functie van de gemeentelijke arbeidsbeurzen over. In Tilburg werd de Dienst Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling opgeheven en trad het Gewestelijk Arbeidsbureau Tilburg (GAB) inwerking en het gevormde archief viel dan ook niet langer onder de gemeentelijke zorg.

Op de pagina 'Film-/foto- en audiorubriek kun je Tiny zien, hij wordt door zijn Jo en door familie Van Bavel uitgezwaaid inclusief fanfare. 

 

Comtoise klokken

Ik was zeventien jaar toen tante Jo overleed (1972). Tante Jo stierf plotseling en veel te jong, 51 jaar. Ik vond het een lief mens en heb van haar nog zegeltjes gekregen om op deze manier op goedkope wijze een diascherm te kunnen kopen. Ik zie de huidige jeugd de wenkbrauwen fronsen bij het woord 'diascherm'. We maakten veel dia's in die tijd en die werden dan via een diaprojector op een scherm, wat je uit kon trekken, getoond. Ze wist de juiste snaar te raken bij de opgroeiende jeugd. Tante Jo ging vaak naar een kienavond en met de regelmaat kwam ze met een prijs terug, bingo!

Op latere leeftijd is ome Tiny zich gaan bekwamen in aanschaf van antieke klokken en de restauratie hiervan. Menig familielid heeft een klok, vaak een comtoise, van hem hangen. Ik heb van Tiny bijna 45 jaren geleden ook een comtoise gekocht voor 875 gulden, nu nog net geen 400 euro. 'Nooit weg doen', zei Tiny. 'Dit wordt alleen maar meer waard in de toekomst'. Marktwaarde na 45 jaar: 2 euro op Marktplaats.

 

Huwelijk

Tiny en Jo trouwden op dinsdag 15 februari 1949.

Van 1949 tot 1952 woonden ze tijdelijk in een bovenwoning Nijverstraat 8. In die tijd was inwoning in verband met de woningnood gebruikelijk. Het huis stond schuin tegenover het ouderlijk huis van Tiny. Tegenover het huis van opa en oma woonde A.Th. A. (Janus) van Oirschot, kruidenier of daarvoor genoemd koopman in suikerwerken in Nijverstraat nr. 18. Janus, geboren in 1906 en overleden in 1988.

Peter (14-12-1949) en Guus (28-09-1951) werden geboren in Nijverstraat 8. Na de geboorte van Guus verhuisden ze naar de Röntgenstraat nr. 9, waar Marij werd geboren (08-12-1952). De woning in de Röntgenstraat is gebouwd in 1952 en heeft een woonoppervlakte van 83 m².

 

Huwelijk Tiny van Bavel en Jo Maas

Van links naar rechts:

Lies Maas, Wil, Riet Maas, opa en oma van Bavel. Achter opa en oma staan Piet van den Biggelaar en Marie van Gorcum (zus van oma), het bruidspaar, Anna Maas-Coolen, Gust Maas, Guusje Maas, Toon Beukman, Corrie Maas en Theo en Cor van Bavel-Horsten

Foto is genomen vanuit ouderlijk huis van tante Jo in de Sparrenstraat 19 in Tilburg

 

Getuigschrift van tante Jo, en is ondertekend door schooldirecteur A. J. Handels

Het getuigschrift kreeg tante Jo voor een nop- en stopcursus. Een opleiding die niet gebonden was aan het schooljaar, maar enkele keren per jaar startte. De cursus volgde ze in de Lange Schijfstraat 48/182. De straat lopende vanaf de Schouwburgring bij de Noordhoekring zuidoostwaarts tot het Lieve-Vrouweplein bij de Capucijnenstraat. Voor tante Jo een fijne locatie omdat ze woonachtig was in de Sparrenstraat en zo te voet naar deze school kon. Omdat ik met mijn partner werkzaam ben geweest binnen het lager en middelbaar beroepsonderwijs, heb ik deze en onderstaande informatie o.a. gehaald uit het boek 'Al meer dan honderd jaar...' Het betreft het ontstaan van het latere Midden-Brabant College en ROC Midden-Brabant, ondertussen de namen dragend van respectievelijk Campus 013 en ROC Tilburg. In het boek wordt aangegeven dat de termen zoals 'Textielschool', 'Industrieschool' en 'Huishoudschool' op verschillende momenten worden gebruikt, en dat hierbij onderscheid wordt gemaakt in opleidingen zoals huishoudkundige, verpleegkundige, kinderverzorgster en opleidingen ter voorbereiding op het werk binnen de textiel- en confectiebranche.

In 1915 kwamen de cursussen noppen en stoppen aan de Industrieschool van de grond. Noppen en stoppen vonden plaats in de eindfase van het productieproces. In beide gevallen ging het om bewerkingen die nodig waren om fouten in een lap stof (een 'stuk') te herstellen. Noppen bestond uit het verwijderen van knoopjes en andere oneffenheden uit weefsels. Stoppen stond wat hoger aangeschreven. Het betrof het dichten van gaten in weefsels. Al in de negentiende eeuw was een goede stopster goud waard voor een fabrikant. Zij kon immers een product met fouten weer verkoopbaar maken. Naast het weven voor de mannen, zoals mijn opa en overgrootvader deed, was het stoppen voor de vrouwen dan ook een bewerking die, toen de weefsels complexer werden, om cursussen vroeg.

Leidinggevende functies 

Tiny heeft met veel plezier in de textielbranche gewerkt, zowel in Tilburg, Tegelen als in Helmond. Het beroep van Tiny in Tilburg was baas over de kettingscheerders.

Een kettingscheerder is een arbeider die spoelen met garen in een klossenrek plaatst, en die vervolgens draden volgens een patroon door een geleider haalt en aan een scheermachine bevestigt.

 

Op veel plekken in Tegelen treft u nog steeds de zogenaamde "kiepkerkes" aan. Tegenover de supermarkt aan de Glazenapstraat staat zo’n kiepkarretje op een stukje smalspoor.

Het karretje en het spoor herinnert aan de kleiwinning en -industrie in Tegelen. De karretjes vervoerden via een smalle rails (smalspoor) klei van de groeves naar de fabrieken. Iedere fabriek had zijn eigen groeve(s), spoor en kiepkerkes. Heel Tegelen was vergeven van de spoorlijntjes! Op het hoogterras waar de Glazenapstraat ligt, waren vroeger diverse grote kleigroeven in gebruik zoals de Wambachgroeve en de Laumansgroeve.

HHV Helmond

Tiny is altijd een actief baasje geweest. Zo was voetballen alles voor hem, in tegenstelling tot mezelf. Ik heb er een broertje dood aan. Tiny was vice-voorzitter van de voetbalclub HVV Helmond. Muzikaal was hij ook en bespeelde allerlei instrumenten. Hij leerde me later nog mondharmonica spelen, helaas zonder succes. Een orgel mocht in zijn huiskamer niet ontbreken. Wat een energie had die man!

Ome Tiny is vice-voorzitter geweest van HVV Helmond. Deze club werd opgericht op 22 november 1899 als Helmondia en sloot in zich 1900 aan bij de Brabantse Voetbalbond. In 1904 werd de naam in HVV veranderd. De club nam vanaf het seizoen 1956/57 deel aan de Eerste divisie. In 1962 verdween de club na degradatie uit het betaald voetbal en ging verder in het amateurvoetbal.

In 1935 bereikte HVV de finale van de NVB Beker waarin Feijenoord te sterk bleek.

Willem II werd in 1955 de eerste landskampioen van het betaald voetbal. Tiny bleef Willem II, als oud-Tilburger trouw en bleef de club volgen.

 

KAB

Binnen de katholieke arbeidersbeweging (KAB) was Tiny actief, als voorzitter van een afdeling binnen zijn parochie zowel in Tilburg als in Tegelen!

Maar wat was het KAB eigenlijk? Hieronder een stukje geschiedenis.

 

Voorgeschiedenis

Nadat de bisschoppen het aan rooms-katholieke werknemers verboden om lid te worden van het socialistische Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV; opgericht in 1906) en het interconfessionele Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV; opgericht in 1909) kwam er voor hen in 1925 de organisatie Rooms-Katholiek Werkliedenverbond (RKWV). Dit kwam tot stand na het samengaan van het R.K. Vakbureau en de Diocesane Werkliedenbonden. A.C. de Bruijn was vanaf het begin de voorzitter van het RKWV, totdat dit verbond tijdens de Duitse bezetting van Nederland op aandrang van aartsbisschop De Jong in de zomer van 1941 werd opgeheven. In 1945 kwam het RKWV terug onder de nieuwe naam Katholieke Arbeidersbeweging (KAB) met opnieuw De Bruijn als voorzitter. De KAB was gevestigd in het Huis van de Arbeid dat was gebouwd in opdracht van het Werkliedenverbond. De Bruijn werd in 1952 opgevolgd door Toon Middelhuis toen De Bruijn minister voor Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie werd in het kabinet-Drees II.

1964-1982

Op 1 januari 1964 veranderde de organisatie haar naam opnieuw, deze keer in Nederlands Katholiek Vakverbond (NKV), waarbij de standsorganisaties werden opgeheven en Jan Mertens voorzitter werd. Samen met het CNV en NVV, maar op initiatief van het NKV, werd eind 1972 besloten om een federatie te vormen van deze drie vakcentrales. Het NKV had toen ongeveer 400.000 leden die verdeeld waren over twaalf bonden, zoals de Industriebond NKV, de Bouw- en houtbond NKV en de Katholieke Bond van Overheidspersoneel (KABO, zie Abvakabo FNV).

Wim Spit volgde Mertens op toen de laatste in 1973 staatssecretaris van Sociale Zaken werd in het kabinet-Den Uyl. Als gevolg van de ontzuiling en in een streven naar één krachtige vakcentrale, leek een federatie een logische stap, maar dat lag moeilijk bij een deel van de achterban die problemen had met het samengaan van het NKV met het 'rooie' NVV. Het CNV haakte in 1974 af waarna het NKV en het NVV vanaf 1976 samengingen in de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV). Deze werd daarmee de grootste vakcentrale van Nederland, wat ze momenteel nog steeds is. Pas in 1982 gingen het NVV en het NKV formeel op in de FNV.

Opleidingsfunctionaris

Na Tegelen heeft ome Tiny jaren gewerkt in Helmond bij de firma Diddens & Van Asten. Als opleidingsfunctionaris/instructeur bij de firma Diddens & Van Asten. Door de trainees werd hij met regelmaat 'mister' genoemd.

Didas (combinatie van Diddens & Van Asten) is bekend als een voormalig Nederlands merk dekens en was de bedrijfsnaam van de firma. Het logo was een witte poes met een rode strik waarop de merknaam stond. In plastic gevuld met schuimrubber werd het meegeleverd met de aangekochte dekens.

In de eerste naoorlogse decennia beleefde de onderneming haar grootste bloei. In 1957 werd er een verdieping met een showroom op het hoofdgebouw geopend. In de jaren zestig volgden nog diverse uitbreidingen. In de toptijd werkten er tegen 1000 mensen bij de fabriek. Naast wollen dekens werden vanaf einde jaren 1950 ook dekens van dralon (acryl van de Bayerfabriek) gemaakt. In 1972 werd de spinnerij gesloten en werd de productie van garens ondergebracht bij Thomas de Beer in Tilburg.

Schrijver

Het schrijven zit bij onze familie in het bloed. Ome Tiny schreef de volgende boeken:

• Van school naar bedrijf
• Baas, wie ben je?

De moord op president John F. Kennedy, de vijfendertigste president van de Verenigde Staten, vond op 22 november 1963 plaats in Dallas in de Amerikaanse staat Texas om 12:30 CST. Kennedy raakte dodelijk gewond door geweerschoten toen hij in een open limousine (de Lincoln Continental SS-100-X) over Dealey Plaza gereden werd. Na aankomst in het Parkland ziekenhuis (acht minuten later) probeerden artsen hem tevergeefs te redden.

Zijn rijtoer was onderdeel van een publieksreis door Texas, ook georganiseerd om zijn eventuele herverkiezing in de Amerikaanse presidentsverkiezingen 1964. Kennedy was de vierde Amerikaanse president die vermoord werd en de achtste die tijdens de uitoefening van zijn ambt overleed.

Binnen een uur werd Lee Harvey Oswald gearresteerd. Later op die dag werd hij eerst beschuldigd van de moord op agent J.D. Tippit en daarna van de moord op Kennedy. Anderhalve dag later werd Oswald echter neergeschoten door nachtclubeigenaar Jack Ruby. Hij overleed ook in het Parkland ziekenhuis.

Ik weet uit mijn jeugd dat deze verschrikkelijke aanslag, wat later de aanslag op de democratie werd genoemd, een behoorlijke impact had in Amerika maar ook hier in Europa. Ome Tiny wilde hier iets meedoen en wilde ook zijn leerlingen bewust maken van deze historische gebeurtenis. Hij liet een brief uitgaan naar de nieuwe president van Amerika, Lyndon Johnson.

Zie hieronder de briefwisseling. 

Of aan de wens van Tiny is voldaan door de president van de Verenigde Staten van Amerika, Lyndon B. Johnson (LBJ), ik betwijfel het.

 

 

Net als zijn broer Niek schreef ook ome Tiny regelmatig in het tijdschrift 'De Engelbewaarder'.

De Engelbewaarder was een Nederlands kindertijdschrift voor leerlingen van rooms-katholieke lagere scholen. Het blad bestond van eind 19e eeuw tot 1958.

Geschiedenis

Een voorloper van dit tijdschrift bestond sinds 1885, en het werd tot 1893 uitgegeven in Maastricht en Grave. Vanaf dat jaar werd het gedrukt in de Drukkerij van het RK Jongensweeshuis (RKJW) in Tilburg, dat geleid werd door de Fraters van Tilburg en de voorloper was van de in 1959 gestarte Uitgeverij Zwijsen.

In 1909 beliep de oplage 17.000, en in de topjaren werd een oplage van 28.000 bereikt. Een groot deel van de bestaansduur, van 1893 tot 1942, was frater Jos M. Reynders redacteur van het kindertijdschrift.

Het blad, dat verdeeld werd via de scholen, bevatte vervolgverhalen, raadseltjes en een brieven- en vragenrubriek, vaak van zeer katholieke strekking. De vervolgverhalen werden gewoonlijk later in boekvorm uitgegeven door genoemde drukkerij. Het bekendste vervolgverhaal was Puk en Muk.

Oorspronkelijk was De Engelbewaarder bedoeld voor kinderen vanaf negen jaar. Later kwamen er drie edities voor de opvolgende leeftijdsgroepen tot en met het begin van het voortgezet onderwijs.

In 1958 werd de uitgave overgenomen door Drukkerij De Spaarnestad in Haarlem. Door dezelfde uitgever uitgegeven tijdschriften als Taptoe namen het nog korte tijd als bijlage op, waarna De Engelbewaarder geheel van het toneel verdween.

Hieronder het vervolg van verhaaltjes en versjes van Tiny.

 

Zonneland, 01-06-1958

De Engelbewaarder 01-10-1957

Tiny schreef de toenmalige koningin, toen nog prinses aan met een van zijn prachtige gedichten. Waarom aan de koningin? Misschien omdat ze toen al spiritueel was, we zullen het niet weten. Hij ontving de volgende reactie.

In 1975 slaagde ik voor het diploma Middelbare Detailhandelsschool in Tilburg. Solliciteren was feitelijk niet nodig omdat we overal konden starten. Het bedrijfsleven ontving ons met open armen. Zo begon ik mijn loopbaan bij Vroom & Dreesman, een warenhuis, in opleiding als middenkadertrainee. Ik volgde een Detex opleiding waarbij het accent minder op de modebranche lag maar meer op managementkwaliteiten. 

Ome Tiny verzorgde als opleidingsfunctionaris de Betex opleiding. Betex staat voor Beroepsopleiding Textiel. In deze opleiding leerde je alles wat met textiel te maken had: spinnen, werken met machines, kleren maken, verven. Eclatante cijfers, zoals van een acht tot een tien, werd beloond met een Betex-horloge. Lees hieronder verder.

 

In 1975 werden 88 van de 450 overgebleven personeelsleden ontslagen. Drie jaar later, in 1978, werd het bedrijf door Raymakers overgenomen. Op het laatst was alleen de bontweverij overgebleven. De nieuwe combinatie Raymakers Didas Verenigde Bontweverijen B.V. ging in 1980 failliet. In de jaren 1980 volgde sloop van het grootste deel van het bedrijfscomplex. Op 24 augustus 1984 werd de grote schoorsteen opgeblazen. In 1987 waren de laatste resten van het overgebleven bedrijfscomplex gesloopt.

Ziekte

Door nierklachten is Tiny arbeidsongeschikt geworden, toch kon hij ook na zijn arbeidzaam leven met veel passie over zijn werk blijven praten. Het gezin heeft voor het grootste deel in Helmond gewoond, in de Van Leeuwenhoeklaan nr. 5, in de Oranjebuurt. Vanaf 1962 tot het overlijden van ome Tiny op 9 januari 1990, op de dag dat Resie mijn vrouw jarig is. De woning heeft een woonoppervlakte van 104 m² met drie slaapkamers en een perceeloppervlakte van 373 m².

Opa Piet heeft na het overlijden van oma nog jaren bij hun in huis gewoond. Dat was niet altijd even makkelijk met opgroeiende kinderen in huis.

Foto is genomen eind 2021, de woning stond 4 weken te koop voor 398.000,00 euro. Aan de buitenkant voorzijde maar ook achter de tuin (hier niet zichtbaar) is er nauwelijks sprake van enige verandering sinds de periode Tiny en Jo

 

Een ansichtkaart van het Van Leeuwenhoek ziekenhuis waarbij Tiny in het verleden naar me aangaf wie waar gelegen heeft.

Overlijden

Tiny heeft zijn eerder geschreven gedicht op het bidprentje van zijn vrouw Jo laten plaatsen. Bij het overlijden van zoon Peter is opnieuw het gedicht voor het bidprentje gebruikt.

 

Twee mensenhanden die elkaar omklemmen,

in ‘n eindeloos begrijpen.

 

Twee lippen die in stil verdriet zich samen-

knijpen.

 

Twee paar ogen die zonder ‘n enkel woord als

oceanen van begrip elkaar ontmoeten zijn te-

kens van twee mensen die elkaar met iedere

vezel van hun ziel, van hart tot hart begroeten.

 

Twee paar tranen die zich met elkaar vermen-

gen, zijn als twee gouden parels die slechts

liefde, vrede en begrip brengen.

 

Twee mensenharten die in vreugde en verdriet

steeds samen willen zijn, zijn als twee bakens.

Ver in de zee bepalend hoe ‘n verre reis

zo veilig mogelijk kan zijn.

 

Twee mensen die in dit besef samen kunnen

leven. Aan hen heeft God zijn aller-, aller-

grootste rijkdom weggegeven.

 

Wartburg

De zwart-witte Wartburg zoals Tiny heeft gereden

Tiny was decennialang fervent Wartburg autorijder, samen met broer Dirk. Daarna verkoos hij de Toyota Crown Deluxe waarmee hij meer dan tien jaren gereden heeft en waar hij altijd liefdevol over sprak. Het was zijn maatje, en hij was trots op zijn auto wanneer deze weer goed door de keuring kwam. Nu zult u wellicht denken wat Wartburg voor een auto was? Hieronder een stukje geschiedenis over deze bijzondere auto.

De merknaam Wartburg, naar het gelijknamige kasteel bij Eisenach (Thüringen), werd in 1899 al gebruikt voor een auto gebouwd door de Eisenacher Automobilfabrik. Later gebruikte deze fabriek de naam Dixi. Dixi werd overgenomen door BMW.

De BMW-fabriek in Eisenach kwam na de Tweede Wereldoorlog terecht in de Sovjetzone. De fabriek bleef in gebruik voor de productie van auto's. Men produceerde onder de merknamen IFA en EMW.

De auto's van het merk Wartburg werden van 1956 tot 1991 gebouwd door het Automobilwerk Eisenach in Eisenach. Wartburg was samen met de merken Trabant en Barkas een onderdeel van Industrieverband Fahrzeugbau (IFA). De modellen 311, 312, 313 en 353 werden aangedreven door een driecilinder tweetaktmotor. Vanaf 1988 werd een door Volkswagen ontwikkelde viercilindermotor gebruikt in het model 1.3.

Wartburg, net als Trabant, probeerde al in een vroeg stadium een alternatief te vinden voor de tweetaktmotoren. Er werd onder andere geëxperimenteerd met de Comotor wankelmotor en zelfs een V6 tweetaktmotor werd geprobeerd. Ook motoren van andere fabrikanten als Renault werden geprobeerd, maar kosten en de staat verhinderden de inzet van een van deze varianten. Maar ook de carrosserie was punt van discussie en ook hier probeerde men vergeefs te moderniseren. Ook samenwerking met onder andere Škoda liep uiteindelijk op niets uit.

Pas in 1988 kwam een modernere variant met Volkswagen-viertaktmotor, maar dit bleek te laat om op de vrije markt de concurrentie met modernere auto's aan te kunnen. Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur en op 14 april 1991 werd de productie van de Wartburg 1.3 stopgezet. Een deel van de fabriek, het vanaf 1977 opgerichte Betriebsteil Eisenach-West, werd door Opel gekocht en is nog altijd in gebruik voor productie van achtereenvolgens de Opel Corsa, de Opel Adam en de Opel Grandland.

Schoonfamilie

15-07-1965

Het is vandaag dinsdag 10 mei 2022 en we zitten al enkele weken in ons appartement. Een hele omschakeling van een bungalow met een grote tuin, van Goirle weer naar Tilburg, na 26 jaren, en dan in een appartement. Keuze was om deze keer te gaan voor een penthouse en dat hebben we nu met 308 m². Het bevalt ons. Ik wilde nog een keer de yup uithangen. We wonen weer zo goed als in onze oude vertrouwde omgeving waar we beiden, mijn vrouw en ik, zijn opgegroeid. Het ouderlijk huis weer eens bekeken, de huizen waar mijn opa en oma hebben gewoond, gezocht en op foto vastgelegd.  Vorige week hebben we het kerkhof achter de Hasseltse kerk bezocht en daar vonden we het graf van mijn moeders vriendin met man en het graf van Antoon en Cor Beukman-Maas.

Cor Beukman is de zus van tante Jo, familie Beukman, die ik nog kende uit mijn kindertijd. Ze woonden vlak bij ons in de buurt, op het Nassauplein nr. 18. Deze familie zit nog diep in mijn geheugen gegrift omdat de familie geconfronteerd werd met opeenstapelende nare gebeurtenissen. Haar man Antoon verongelukte op zijn bromfiets, aan de Ringbaan Zuid in Tilburg, op 44-jarige leeftijd. Hij was op weg naar huis. Hij voetbalde bij 'Ons Vios'. Ons Vios is een voormalige Nederlandse amateurvoetbalclub uit Tilburg, opgericht in 1926. In ditzelfde jaar stierf ook zijn broer. 

Familie Beukman kende slechte jaren maar ook hele mooie. Zo kwamen elk jaar tante Jo, ome Tiny en de kinderen bij hun logeren en vierden ze samen in goede harmonie de grote kermis van Tilburg. Opa Maas woonde toen bij de familie Beukman in huis, slaapplekken werden overal gemaakt tot in bad. Dat waren voor de families hele mooie jaren. Jaren later verongelukt vader Maas, vader van Cor en Jo, die doof was. Hij wordt aangereden bij het oversteken richting Hasseltse kapel aan de Ringbaan Noord.

Op een gegeven moment sloeg het noodlot voor de familie weer toe. Bij Cor werd een hersentumor vastgesteld, waar ze overigens redelijk van herstelde met helaas wel al zijn beperkingen. Ome Tiny en tante Jo hebben in den beginne nog overwogen om in het slechtste scenario de kinderen van haar in huis op te nemen.  De familie Beukman was echter tegen en wilde het voogdijschap niet aan Tiny en Jo toekennen. Cor Beukman is enkele keren geopereerd waarbij de kinderen voor een klein half jaar bij de familie tijdelijk werden ondergebracht. 

Om deze informatie te kunnen vergaren, heb ik weer eens contact gezocht met mijn neef Guus, altijd bereid om de nodige ondersteuning te verlenen. Hij zorgde ervoor dat ik niet veel later Tiny Beukman aan de telefoon had. Kort hebben we wat herinneringen opgehaald. Hij heeft me geholpen met het verkrijgen van deze informatie, hij is zelf ook al jaren bezig met genealogisch onderzoek naar familie Beukman en familie Maas. We sloten ons eerste telefoongesprek af met de volgende anekdotes:

Tiny Beukman, vernoemd naar ome Tiny, is getrouwd met Joke. Opnieuw een Tiny en Jo, alsof het zo moet zijn. Ik vertelde dat wanneer ik een meisje zou zijn geweest, ik zou worden vernoemd naar mijn peettante Trees en mijn naam zou zijn geweest Resie. Ik ben al meer dan veertig jaren gelukkig getrouwd met..... u raadt het al RESIE.

Hieronder van Tiny ontvangen foto's.

Oude en nieuwe foto's

Het is dinsdagavond, 21 februari 2023 en Guus, zoon van ome Tiny, stuurt mij in een app twee foto's van Wendy, dochter van Guus. Ze is op vakantie met man en the kids in Berlijn. En wie komt ze daar tegen, de zanger waar wij al decennia groot fan van zijn: René Froger met Natasja, zijn vrouw, bekend als televisiepresentatrice.

René Froger, bekend met zijn prachtige cd 'Pur' of 'Walls of Emotion'. Adam Curry heeft indertijd René Froger naamsbekendheid gegeven door, bij zijn afscheid en vertrek naar Amerika, René het nummer 'Winter in America' in zijn televisieprogramma te laten zingen.

Bedankt Wendy, je brengt voor ons René weer in huis. Voor jou "Girl Talk', het klinkt nu op de cd-speler en zo dadelijk 'What a woman can do'.

 

Overlijdensberichten

 

Zoon Peter

Generatie 10 Gezinsblad

 

Martinus Petrus Maria van Bavel

Generatie 11 Gezinsblad

Geboren op 27 december 1922 - Tilburg, NB, NLD

Overleden op 9 januari 1990 - Helmond, NB, NLD , leeftijd bij overlijden: 67 jaar oud

      Ouders:

• Petrus Petronella van Bavel 1888-1965
• Helena Maria van Gorcum 1882-1962

      Relaties:

• Gehuwd met Joanna Nicolasina Cornelia Jo Maas 

      Broers en zusters:

• Theodorus Johannes Cornelis van Bavel 1913-1997
• Johannes Petrus Maria van Bavel 1914-1915
• Cornelia Petronella Maria van Bavel 1915-1917
• Joannes Franciscus Maria van Bavel 1917-1984
• Cornelia Andrea Maria Corry van Bavel 1918-1987
• Nicolaas Leonardus Maria van Bavel 1920-1997
• Petrus Maria van Bavel 1921-1921
• Dirk Johan van Bavel 1925-1987 

      Voorouders:

      Johannes van Bavel 1858-1936

      Adriana Vermeer 1860-1929

 

      Cornelis Johannes van Gorcum 1851-1928

      Theodora van de Leur 1850-1915