Familierelaties

In bijna elke familie komen relaties op termijn vaak onder spanning te staan. Zolang een ouder nog in leven is blijft de harmonie binnen een gezin in zijn algemeenheid nog wel bestaan, maar na het overlijden van de 1e generatie botert het geleidelijk niet meer. Bij mij zijn tantes met regelmaat op bezoek gekomen, en ook onze oude buurvrouw van in de negentig, zij beaamden bij elke visite dat dit bij hun kinderen zeker niet gebeuren gaat. Het minder contact hebben met elkaar of zelfs geen enkel contact meer met elkaar, geen enkele binding (afhankelijkheid) meer met elkaar en tot elkaar, van broer tot zus

Deze oudjes van de eerste generatie zijn vaak bespaard gebleven van het feit dat het uiteindelijk toch niet wil boteren. Mijn jongste broer en ik (2e generatie) kunnen het op dit moment goed met elkaar vinden en onze karakters komen redelijk overeen. Onze interesses wijken niet extreem af van elkaar en ook de start van onze scholing en latere carrières liggen in dezelfde lijn. Toch hebben ook wij elkaar jaren niet gezien.

Ik wijt dit onder andere aan het feit dat mijn broertje op zeer jonge leeftijd alleen en zonder ouders verder moest als twintiger. Terwijk wij druk waren met onze jonge gezinnetjes.

De overige familieleden waren al gesetteld. Wij trokken ons terug in ons eigen domein, terwijl mijn jongste broer in het ouderlijk huis achterbleef en dagelijks direct geconfronteerd werd met het gemis. Voorbeeld, als ik vanuit mijn werk tussen de middag het ouderlijk huis bezocht en spontaan naar boven liep en het lege bed zag, dan ging dit door merg en been. Ik kon wel janken vanwege het gemis van mijn ouders, maar vooral het aanschouwen van het lege bed van mijn ouders, riep veel emoties bij me op.

Fundament

Later hebben mijn broertje en ik elkaar weer gevonden. We trekken nu intensief met elkaar op. Op latere leeftijd is het met een ander gezinslid slechter gegaan qua relatie en verhouding. Jammer, maar het is wel te verklaren. In een gezin wordt namelijk voor elk kind een fundament gelegd. Elk gezinslid bouwt afzonderlijk verder in de eerste jaren van het leven.

Het fundament van elk kind in een gezin is anders. Dat zie je terug in de karaktervorming, zo dadelijk meer hierover. Terug naar ieders fundament waarop in het verdere leven gebouwd gaat worden. Het fundament wat mijn ouders neergelegd hebben in de periode waarin de eerste drie kinderen werden geboren was broos. Mijn ouders trouwden in 1947 bij de ouders van mijn moeder in, waarbij haar broers eveneens nog inwoning genoten. Mijn oma, moeder van mijn moeder, was een dominante vrouw. Tijdens een ruzie met iemand in de buurt ontstond er zoveel woede dat ze door haar met de bezem op het hoofd werd geslagen.

Later vertelde tante Mien me heel verdrietige verhalen. Ze was al ver in de tachtig en kon nog in huilen uitbarsten bij het oprakelen van deze donkere periode in haar leven waarin zij inwoning genoot, na mijn moeder, bij haar schoonmoeder, mijn oma.

Mijn moeder trouwde en haar leven veranderde nauwelijks. Ze bleef trouw aan haar moeder, nog meer dan aan haar nieuwbakken man, en verzorgde voor eenieder in de familie de was, de strijk, het stoffen en het poetsen van al het koper. Overhemdboorden voor haar broers werden door haar gesteven en de schoenen voor de jongens met regelmaat gepoetst. Terwijl de jongens al volwassen waren en al een relatie hadden. Dit toont aan dat de vrouwenemancipatie in die tijd niet optimaal was.

Het huis aan de Nijverstraat 7 is in de loop der jaren door de ARBO volledig afgekeurd, op basis van de grootte, elektra, verwarming, et cetera. Deze huizen zijn vijftig jaar later afgebroken en vervangen door nieuwe, die zijn aangepast aan de huidige norm. In ons gezin zijn twee kinderen geboren in de Nijverstraat, terwijl de broers van mijn moeder nog thuis woonden. Een broer (mijn oom) werd 's nachts vaak boos en begon te schreeuwen, omdat een van de kinderen lag te huilen in het ledikant. Mijn oom moest namelijk de volgende ochtend weer vroeg op en had behoefte aan voldoende nachtrust. Deze oom was een heetgebakerd mannetje, ik heb hier eerder over geschreven.

De privacy voor mijn vader en moeder was nul komma nul en het heeft wellicht daardoor twee jaar geduurd voordat mijn moeder haar eerste kind baarde. Tijdens de geboorte van haar derde kind had ze een bovenwoning gevonden in de Goirkestraat. Het huwelijk stond op dat moment onder druk. Mijn moeder miste namelijk de directe aansturing van haar dominante moeder. Hoewel ze zeer blij was met haar eigen stekje en het feit dat ze nu in elke stoel kon plaatsnemen zonder elke tegenspraak. Een eigen gezinssituatie met alle nieuwe verplichtingen en het gemis van haar moedertje drukte zwaar op haar schouders. Voordat ze beviel van haar derde kind krabde ze haar hele gelaat uit frustratie kapot uit frustratie. Mijn vader kreeg het verwijt dat hij haar onvoldoende aandacht gaf, iets wat hem van huis uit niet was geleerd. En een feit is dat mijn vader regelmatig het huis uit was voor het vrijwilligerswerk bij het Rode Kruis. Zie ook de pagina 'Mijn vader vrijwilliger Rode Kruis'. Ik vertel dat mijn vader op zondag zijn vrouw in de steek liet voor een bedevaart en een dag later mijn moeder beviel van haar derde kind.

Mijn moeder was ook nog eens teleurgesteld dat er opnieuw een jongen was geboren in plaats van een meisje. Ze heeft hem totdat hij bijna twee jaar was aangekleed als een meisje. Dr. Taminiau greep in en mijn moeder kwam tot bezinning. Dit is een periode geweest waarop voor geen enkel kind een stevig fundament gelegd kan worden. In het latere leven van de oudste kinderen is een sterke behoefte ontwikkeld waarin met regelmaat gevraagd wordt om bevestiging van de omgeving. Mijn interpretatie is dat dit veroorzaakt wordt, doordat in de eerste kinderjaren van geen echte hechting sprake is geweest. Later kreeg mijn moeder nog twee kinderen en was haar leven veel stabieler geworden. Ze kon haar moeder meer en meer loslaten en haar eigen leven gaan vormgeven.

Bloedband betekent niet noodzakelijkerwijs dat je bij hetzelfde team behoort.

Het afzonderlijk verder bouwen op basis van je eigen fundament is niet altijd zichtbaar bij de familie. Zo is mijn oudste broer blijven hangen in mijn startfase en ziet mij nog steeds als het VGLO'ertje (LEAO). Terwijl ik later in mijn verdere leven na de nodige scholing en bijscholing in mijn werk aan 175 man leiding gaf. Op basis van mijn verdere ontwikkeling en bekwaming kon ik mij later de aankoop van een bungalow permitteren. Mijn jongste broer kocht bijna op hetzelfde moment ook een bungalow, we hadden een eeneiige tweeling kunnen zijn. Dat zijn we niet hoewel de gelijkenis redelijk treffend is. Terug naar de bungalow en begrijp mij goed, hieruit spreekt geen enkele verwaandheid en ik heb allerminst een overdadige behoefte aan materialisme. Hierin ligt mijn interesse totaal niet.  Als voorbeeld, mijn fiets die ik koester, is 40 jaar oud en de auto wordt volgend jaar 20 jaar oud en nog in goede staat. Uiteindelijk kun je het niet meenemen in het hiernamaals wordt altijd gezegd! Ik haal het aan omdat je eigen ontwikkelingen vaak voorbijgaan aan wat verwanten in de tegenwoordige tijd nog van je weten. Je vervreemdt ongemerkt van elkaar en ieder bouwt een eigen kring op van collegae, vrienden en nieuwe relaties. Je eigen familie herkent je op den duur steeds minder, bij geen enkele investering van beider zijde welteverstaan. Als we niet meer investeren in elkaar, is het alleen de bloedband die blijft.

Karaktervorming

De karaktervorming vindt in de eerste levensjaren van een kind plaats. Als kind voel je of je welkom bent in je nieuwe leefomgeving. Voel je je welkom? Is er liefde en aandacht voor je? Is er rust en stabiliteit in het gezin? Heb je voldoende weerstand? Krijg je genoeg voeding? Deze vroege ervaringen laten al een indruk bij je achter als kind. Je vormt een idee hoe de wereld om je heen is. De ervaringen die je opdoet, worden omgezet in overtuigingen.

Elk mens heeft zijn eigen visie op wat goed is en wat niet. De een denk dat hij of zij de beste moet zijn, een ander is ervan overtuigd dat hij of zij nooit de beste kan zijn. Weer een ander voelt zich niet gezien of wil juist altijd het stralende middelpunt zijn. Sommige mensen vinden dat ze altijd vrolijk moeten zijn en anderen het naar hun zin moeten maken, maar de tegenpool daarvan is alleen met zichzelf bezig en staat niet bij anderen stil.

De manier waarop

We kennen het 'samengedrag' en het 'tegengedrag'. Met ‘samen’ wordt hier bedoeld dat iemand met de ander door één deur wil of kan. Er bestaat dan affiniteit met de ander. ‘Samen’ betekent dus dat het gedrag van de mensen is gericht op acceptatie van elkaar. Het is vaak een kwestie van wederzijds respect, verantwoordelijkheid, behulpzaamheid, respecterend, dankbaar en samenwerkingsgezind zijn.

Met ‘tegen’ wordt hier bedoeld dat iemand niet echt met de ander door één deur wil of kan. Er bestaat dan vijandigheid naar de ander. ‘Tegen’ betekent dus dat het gedrag van de mensen is gericht op andere belangen dan acceptatie. Soms zelfs volkomen tegengesteld aan acceptatie, onafhankelijk, wantrouwend, standvastig, kritisch en twijfelzuchtig.

Deze twee gedragsvormen noemen we de horizontale as vernoemd naar de Roos van Leary: communicatiemodel naar de werking van gedrag, zie het model hierboven.

Timothy Leary wilde de twee assen qua gedrag met elkaar combineren om verschillend soort gedrag te kunnen onderscheiden. Daarom legde hij de assen in een cirkel over elkaar. Zo ontstond er een kruis in een cirkel; een beginnende roos. De Roos gaat uit van actie en reactie, oorzaak en gevolg, zenden en ontvangen. Welke gedragspatronen ontstaan er en hoe kunnen we dit beïnvloeden?

De verticale as is de positie die iemand tegenover een ander heeft. Zo bestaat er ‘boven-gedrag’ en ‘onder-gedrag’.

Met ‘boven’ wordt hier bedoeld dat iemand dominant gedrag vertoont naar de ander. Iemand beschouwt zich op dat moment als ‘meerdere’ van de ander. ‘Boven’ betekent dat het gedrag van de mensen is gericht op veel invloed vergeleken met de ander: actief, initiërend, beïnvloedend, beheersend en motiverend.

Met ‘onder’ wordt hier bedoeld dat iemand onderdanig gedrag vertoont naar de ander. Iemand beschouwt zich op dat moment als ‘ondergeschikte’ van de ander. ‘Onder’ betekent dus dat het gedrag nauwelijks of niet is gericht op veel invloed vergeleken met de ander: passief, afhankelijk, onderdanig, conformerend en bescheiden. Door je bewust te worden van je gedrag, eigen ideeën over jezelf en anderen, kun je aangeleerde overtuigingen loslaten en weer een onbevangen persoon worden. Net zo onbevangen en open zoals kinderen dat ook nog kunnen zijn, natuurlijk wel met de ervaringen die je als volwassene rijker bent. Je kunt leren vrijer te zijn in je reactie, in plaats volgens een patroon te reageren. Dankzij karakterstructuren kun je je verder ontwikkelen.

Karaktereigenschappentest

Erfelijk en door omgeving bepaald. Het begint met de interesses die voor elkaar blijvend getoond worden. De opdracht, die ik iedereen, die op zoek is naar een hernieuwd contact met zijn of haar familie graag wil geven is, om na te gaan hoe ieders fundament is samengesteld en waarop karakterstructuren en -eigenschappen zijn gevormd. Op basis hiervan kan je opnieuw in gesprek komen, en elkaar opnieuw gaan vinden, en elkaar beter gaan begrijpen. Hoe oud we ook zijn, we zijn nooit te oud om te leren! En zo kan ieder familielid zijn eigen verhaal maken, want zonder familie geen verhalen.

In de button vind je een karaktereigenschappenlijst. 

De test heeft het volgende resultaat opgeleverd: